ปวดเข่าด้านหน้าคืออะไร? ทำไมหลายคนเจอปัญหานี้ซ้ำ ๆ จนรบกวนชีวิตประจำวัน มาทำความเข้าใจสาเหตุและอาการของอาการเจ็บเข่าด้านหน้า พร้อมเรียนรู้วิธีการรักษาที่ถูกต้อง เพื่อให้คุณกลับมาเดินได้ปกติและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นกว่าเดิม!
เจ็บเข่าด้านหน้าคืออะไร
อาการเจ็บเข่าด้านหน้า หรือปวดเข่าด้านหน้า เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในทุกช่วงวัย ตั้งแต่วัยรุ่นที่เล่นกีฬาอย่างหนักไปจนถึงผู้สูงอายุที่ข้อเข่าเสื่อมตามกาลเวลา อาการนี้มักจะเกิดขึ้นบริเวณลูกสะบ้าและรอบ ๆ อาจเป็นความเจ็บปวดเล็กน้อยที่หายเอง หรือเป็นความเจ็บปวดรุนแรงที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ทำให้ลุก นั่ง เดิน หรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ลำบาก
สาเหตุที่ทำให้มีอาการเจ็บเข่าด้านหน้า
อาการ ปวดหัวเข่าด้านหน้า เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันและการบาดเจ็บจากการทำกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และข้อต่อบริเวณหน้าเข่า
พฤติกรรมการใช้งานข้อเข่าหนัก
การนั่งในท่าเดิมนาน ๆ เช่น นั่งยอง นั่งพับเพียบ หรือนั่งคุกเข่า ทำให้กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นบริเวณหน้าเข่าถูกยืดและหดตัวอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดความเมื่อยล้าและอาจนำไปสู่การบาดเจ็บในที่สุด และการเจ็บใต้เข่าด้านหน้าที่ทำให้หลายคนรู้สึกไม่สบายตัวก็สามารถเกิดจากพฤติกรรมเหล่านี้ได้
การยกของหนัก
การยกของหนักในท่าทางที่ไม่ถูกต้อง เช่น การใช้แรงจากเข่าแทนที่จะใช้แรงจากกล้ามเนื้อสะโพกและต้นขา ทำให้ข้อเข่าต้องรับน้ำหนักมากเกินไปและเกิดแรงกดมหาศาลบริเวณข้อต่อ การกระทำเช่นนี้อาจทำให้เกิดการอักเสบและอาการปวดเข่าด้านหน้าตามมาได้
การออกกำลังกาย
การออกกำลังกายบางประเภท เช่น การวิ่ง การกระโดด หรือการสควอช หากไม่ได้มีการอบอุ่นร่างกายและยืดเหยียดกล้ามเนื้ออย่างเพียงพอ หรือออกกำลังกายอย่างหักโหมจนเกินไป ก็สามารถทำให้กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นบริเวณ หัวเข่าด้านหน้า ได้รับบาดเจ็บได้
การเล่นกีฬาบางประเภท
กีฬาที่มีการใช้เข่าและข้อต่ออย่างหนัก เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล หรือแม้แต่การเล่นสเก็ตบอร์ด อาจทำให้เกิดแรงกระแทกหรือการบิดหมุนอย่างรุนแรง ทำให้เอ็นไขว้หน้าเข่าเกิดการบาดเจ็บหรือฉีกขาด และนำไปสู่อาการ ปวดหัวเข่าด้านหน้า เรื้อรังได้ในที่สุด
อุบัติเหตุ
อุบัติเหตุที่ไม่คาดคิด เช่น การหกล้ม การชน หรือการได้รับแรงกระแทกบริเวณ เข่าด้านหน้า โดยตรง สามารถทำให้เกิดการบาดเจ็บอย่างรุนแรงต่อกระดูก ลูกสะบ้า หมอนรองกระดูก หรือเอ็นไขว้หน้าได้ และอาจมีอาการบวมร่วมด้วย ทำให้มีอาการเข่าบวมตามมา
อาการเจ็บเข่าด้านหน้าที่พบบ่อย
เมื่อเกิดการบาดเจ็บ อาการที่แสดงออกอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและความรุนแรงของการบาดเจ็บ ซึ่งอาการ ปวดหัวเข่าด้านหน้า สามารถแบ่งออกได้หลายแบบดังนี้
ปวดเข่าด้านหน้ากลางลูกสะบ้า
อาการปวดเข่าด้านหน้ากลางลูกสะบ้ามักเกิดจากการได้รับแรงกระแทกโดยตรงบริเวณนี้ เช่น การล้มเข่ากระแทกพื้น ผู้ป่วยจะรู้สึกปวดกลางหัวเข่าโดยเฉพาะเวลาขยับเข่าหรืองอเข่า การเจ็บใต้เข่าด้านหน้าที่เป็นอาการร่วมก็พบได้บ่อย
ปวดเข่าด้านหน้าใต้ลูกสะบ้า
หากมีอาการเจ็บใต้เข่าด้านหน้า และสงสัยว่าเกิดจากอะไร อาจเป็นสัญญาณของการบาดเจ็บที่เอ็นไขว้หน้าเข่า ซึ่งทำหน้าที่สำคัญในการสร้างความมั่นคงให้แก่ข้อเข่า ในช่วงแรกอาการอาจไม่รุนแรงมากนัก และจะเริ่มปวดมากขึ้นเมื่อมีการทำกิจกรรมที่ต้องใช้เข่าหนัก ๆ อย่างเช่นการออกกำลังกาย
ปวดเข่าด้านหน้าใต้ลูกสะบ้าร่วมกับบริเวณอื่น
เมื่ออาการบาดเจ็บที่เอ็นไขว้หน้าสะสมมานานและไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง อาการปวดเข่าด้านหน้าอาจลุกลามไปยังบริเวณใกล้เคียง เช่น เหนือลูกสะบ้า ผู้ป่วยจะเริ่มรู้สึกปวดและเสียวเข่ามากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อเดินขึ้นลงบันได หรือวิ่ง
ปวดเข่าด้านหน้า ปวดร้าวขึ้นต้นขาด้านนอก (ITB)
อาการปวดเข่าด้านหน้าร่วมกับอาการปวดร้าวขึ้นต้นขาด้านนอกเป็นอาการที่พบได้บ่อยในนักวิ่ง เพราะเอ็น Iliotibial band หรือ ITB ที่ทอดยาวจากต้นขาลงไปถึงข้างเข่าเกิดการอักเสบและหดเกร็ง ทำให้เกิดแรงดึงรั้งจนมีอาการปวดตั้งแต่กลางเข่า ข้างเข่า และลามไปถึงต้นขาด้านนอก
ปวดเข่าด้านหน้าหลายจุด
อาการปวดเข่าด้านหน้าหลาย ๆ จุดมักพบในผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม หรือผู้ที่มีอาการปวดเข่าเรื้อรังและปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา การอักเสบที่ลุกลามไปหลายจุด ทำให้เกิดพังผืดเกาะตามกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และข้อต่อ ส่งผลให้น้ำเลี้ยงในเข่าแห้ง และอาจนำไปสู่ภาวะข้อเข่าเสื่อมในที่สุด
รวมท่าออกกำลังกายสำหรับอาการเจ็บเข่าด้านหน้า
นอกจากการรักษาที่ตรงจุดแล้ว การทำกายภาพบำบัดและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญในการฟื้นฟูอาการเจ็บเข่าด้านหน้าให้ดีขึ้น นี่คือท่าออกกำลังกายง่าย ๆ ที่คุณสามารถทำเองได้ที่บ้าน เพื่อช่วยบรรเทาอาการและเสริมสร้างความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อรอบเข่า
- ท่าเกร็งกล้ามเนื้อต้นขา : นอนราบกับพื้นหรือเตียง เกร็งกล้ามเนื้อต้นขาให้เข่าเหยียดตรง กดเข่าลงกับพื้นค้างไว้ 10-20 วินาที แล้วผ่อน ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
- ท่ายกขาตรง : นอนราบกับพื้น เกร็งกล้ามเนื้อต้นขาและยกขาขึ้นตรง ๆ ค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วผ่อน ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
- ท่ายืดกล้ามเนื้อสะโพกและต้นขา : นั่งไขว่ห้าง ยกเข่าซ้ายขึ้นแล้วบิดลำตัวไปทางซ้าย ใช้แขนขวาดันต้นขาซ้ายให้รู้สึกตึง ค้างไว้ 10-20 วินาที แล้วผ่อน ทำสลับข้าง ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
- ท่ายืดกล้ามเนื้อน่อง : ยืนหันหน้าเข้าหากำแพง ก้าวขาข้างหนึ่งไปข้างหลัง โดยให้ส้นเท้าติดพื้นตลอดเวลา โน้มตัวไปข้างหน้าจนรู้สึกตึงที่น่อง ค้างไว้ 10-20 วินาที ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
- ท่าบีบลูกบอล : นั่งห้อยขาข้างเตียง ใช้ลูกบอลยางหนีบไว้ระหว่างเข่าทั้งสองข้าง เกร็งกล้ามเนื้อเพื่อบีบลูกบอล ค้างไว้ 5-10 วินาที แล้วผ่อน ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง
การออกกำลังกายเหล่านี้จะช่วยให้คุณเจ็บเข่าด้านหน้าลดน้อยลง และหากอยากดูแลสุขภาพเข่าให้ดีอย่างยั่งยืน การเลือกกินอะไรบำรุงหัวเข่าอย่างอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามิน D ก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม
สรุปบทความ
ปัญหาปวดเข่าด้านหน้าไม่ใช่เรื่องเล็กน้อยที่ควรปล่อยผ่าน เพราะหากไม่ได้รับการรักษาอาการปวดหัวเข่าที่ถูกต้อง อาจนำไปสู่ภาวะข้อเข่าเสื่อมและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาวได้ การทำความเข้าใจถึงสาเหตุ อาการ และการดูแลที่เหมาะสมจะช่วยให้คุณกลับมาเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระอีกครั้ง หากคุณกำลังมีอาการปวดเข่าด้านหน้าเรื้อรัง ไม่อยากผ่าตัด หรือมีภาวะข้อเข่าเสื่อมจากอายุและการใช้งานหนัก ลุกนั่งลำบาก บวม หรือลงน้ำหนักไม่ได้ ลองมาปรึกษาผู้เชี่ยวชาญที่ KLOSS Wellness Clinic เราพร้อมดูแลคุณด้วยการรักษาแบบองค์รวม โดยไม่ต้องพึ่งยาหรือการผ่าตัด
