เมื่อมีอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน หลายคนอาจสับสนและกังวลว่าอาการเหล่านี้เป็นสัญญาณเตือนของโรคร้ายแรงหรือไม่ เพราะอาการปวดที่ร้าวจากหน้าท้องไปถึงหลังนั้นอาจมีต้นตอมาจากความผิดปกติของอวัยวะภายในหลายระบบ ทั้งระบบทางเดินอาหาร ระบบทางเดินปัสสาวะ หรือแม้แต่ปัญหาของโครงสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อ บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจถึงสาเหตุและระดับความอันตรายของอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญว่าอาการแบบไหนที่คุณไม่ควรมองข้าม
อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน เกิดจากอะไร
อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน มักเกิดจากการที่เส้นประสาทบริเวณช่องท้องและหลังมีการเชื่อมโยงกัน ทำให้เมื่ออวัยวะภายในช่องท้องเกิดการอักเสบหรือมีปัญหา อาการปวดจึงสามารถร้าวไปถึงหลังได้
โรคกระเพาะ
โรคกระเพาะอาหารอักเสบหรือแผลในกระเพาะเป็นสาเหตุหนึ่งของอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน โดยมักมีอาการจุกแน่นบริเวณใต้ลิ้นปี่หรือท้องส่วนบน อาการปวดมักเป็นมากขึ้นเมื่อรับประทานอาหารไม่ตรงเวลา อาหารรสจัด หรือดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ซึ่งความรุนแรงของอาการปวดอาจร้าวไปที่หลังได้ในบางกรณี
กรดไหลย้อน
ภาวะกรดไหลย้อนทำให้เกิดอาการจุกแน่นคล้ายโรคกระเพาะ แต่จะมีอาการแสบร้อนกลางหน้าอก จุกแน่นคอ และเรอเหม็นเปรี้ยวร่วมด้วย อาการมักจะเป็นมากขึ้นหลังรับประทานอาหารอิ่มใหม่ ๆ หรือขณะนอนราบ ซึ่งแรงดันและความระคายเคืองที่เกิดขึ้นในช่องท้องและหลอดอาหารอาจกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกตึงเครียดที่ร้าวไปถึงหลังได้
นิ่วในถุงน้ำดี
นิ่วในถุงน้ำดีมักทำให้เกิดอาการปวดท้องอย่างรุนแรงแบบจุกแน่นและต่อเนื่อง บริเวณท้องขวาบนเยื้องไปใต้ชายโครงขวา ซึ่งอาการปวดมักจะกำเริบมากขึ้นเมื่อรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง และลักษณะเฉพาะของอาการปวดจากนิ่วในถุงน้ำดีคือมักจะร้าวไปที่ด้านหลังหรือบริเวณไหล่ขวาอย่างชัดเจน
สาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้มีอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน
นอกเหนือจากปัญหาในระบบทางเดินอาหารแล้ว อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกันยังสามารถเกิดจากความผิดปกติของอวัยวะอื่น ๆ หรือปัญหาของโครงสร้างร่างกายได้
ตับอ่อนอักเสบ
ภาวะตับอ่อนอักเสบเป็นสาเหตุสำคัญที่มักทำให้เกิดอาการปวดรุนแรงบริเวณท้องส่วนบนและมีอาการปวดร้าวไปที่หลังอย่างมาก อาการปวดมักกำเริบมากขึ้นเมื่อรับประทานอาหาร อาการอื่น ๆ ที่พบร่วมด้วยคือ คลื่นไส้ อาเจียน และเป็นไข้ ปวดเมื่อยตามตัว ซึ่งจัดเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน
ความผิดปกติของหลอดเลือดแดง
ความผิดปกติของหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้อง (Aortic Aneurysm) หรือปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น นิ่วในไตหรือกรวยไตอักเสบ ก็สามารถทำให้เกิดอาการปวดที่ร้าวจากท้องไปหลังได้ โดยเฉพาะนิ่วในไต มักมีอาการปวดแปล๊บ ๆ บริเวณหลังส่วนล่างหรือสีข้าง ร้าวลงมาท้องน้อย และอาจมีอาการปัสสาวะผิดปกติร่วมด้วย
ปัญหาของกล้ามเนื้อ
ปัญหาของกล้ามเนื้อและกระดูกสันหลัง เช่น กล้ามเนื้อหลังอักเสบ หรือหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้รู้สึกว่ามีอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน ได้ เนื่องจากกล้ามเนื้อที่เกร็งตัวบริเวณหลังส่วนล่างหรือปวดหลังช่วงเอว อาจกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกตึงเครียดร้าวไปยังหน้าท้องได้เช่นกัน
วิธีรักษาอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน
เนื่องจากอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกันมีสาเหตุที่หลากหลาย การรักษาจึงต้องขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยที่แม่นยำจากแพทย์เป็นหลัก อย่างไรก็ตาม ในระหว่างรอพบแพทย์ คุณสามารถดูแลตนเองเบื้องต้นได้ดังนี้
- พักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้แรงหรือการเคลื่อนไหวที่รุนแรง
- ประคบร้อนหรือเย็น บริเวณที่ปวดหลังเพื่อบรรเทาอาการ โดยใช้ความร้อนช่วยคลายกล้ามเนื้อที่ตึงตัว
- ปรับเปลี่ยนท่าทางการนอน โดยลองนอนหงายชันเข่า หรือนอนตะแคงโดยมีหมอนรองระหว่างขา เพื่อลดแรงกดทับที่กระดูกสันหลัง
- หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นอาการ เช่น อาหารรสจัด อาหารไขมันสูง และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์
- ปรึกษาแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด เพื่อรับคำแนะนำในการยืดเหยียดกล้ามเนื้อที่ถูกต้อง หากสงสัยว่าอาการปวดเกิดจากกล้ามเนื้อหรือกระดูก
อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน อันตรายไหม
อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน นั้นมีระดับความรุนแรงแตกต่างกันไปตามสาเหตุ บางกรณีอาจเกิดจากอาการท้องอืด หรือกล้ามเนื้อเกร็งตัวที่ไม่เป็นอันตรายร้ายแรง แต่ในหลายกรณีอาการปวดลักษณะนี้เป็นสัญญาณเตือนของภาวะที่อันตรายและจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน เช่น ตับอ่อนอักเสบ นิ่วในไต หรือความผิดปกติของหลอดเลือดแดงใหญ่ การปวดที่มีความรุนแรงสูง ปวดต่อเนื่องไม่หาย หรือมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย ถือเป็นสัญญาณอันตรายที่คุณไม่ควรละเลย
ควรพบแพทย์ตอนไหน
หากคุณมีอาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน และพบว่ามีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง
- มีอาการปวดรุนแรงเฉียบพลัน และปวดมากขึ้นเรื่อย ๆ
- มีไข้สูง หนาวสั่น หรือเป็นไข้ ปวดเมื่อยตามตัวร่วมด้วย
- มีอาการปวดร่วมกับคลื่นไส้ อาเจียน หรืออาเจียนเป็นเลือด
- มีอาการปวดหลังส่วนล่างร่วมกับปัสสาวะผิดปกติ เช่น ปัสสาวะขัด ปัสสาวะเป็นเลือด หรือปัสสาวะขุ่น
- มีอาการอ่อนแรง หรือชาบริเวณขาหรือเท้า
- อาการปวดไม่ดีขึ้นเลยแม้จะดูแลตัวเองเบื้องต้นแล้วเป็นเวลาหลายวัน
สรุปบทความ
อาการปวดท้องปวดหลังพร้อมกัน เป็นอาการที่ซับซ้อนและมีสาเหตุได้ตั้งแต่เรื่องเล็กน้อยไปจนถึงภาวะอันตราย การสังเกตอาการร่วมและการเข้ารับการวินิจฉัยที่แม่นยำจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด หากคุณกำลังมีอาการปวดเรื้อรัง ไม่ว่าจะเป็นอาการปวดข้อเข่า ปวดหลัง หรือมีข้อเสื่อมจากอายุหรือใช้งานหนัก ลุกนั่งลำบาก และกำลังมองหาการรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัด ลองปรึกษา KLOSS Wellness Clinic เราพร้อมดูแลสุขภาพกระดูก ข้อ และกล้ามเนื้อของคุณด้วยทีมแพทย์เฉพาะทาง เพื่อแก้ไขปัญหาปวดเรื้อรังและฟื้นฟูร่างกายให้คุณกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีอีกครั้ง
คำถามที่พบบ่อย
อาการปวดท้องปวดหลังที่ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีคือแบบใด?
อาการปวดรุนแรงเฉียบพลัน ปวดแบบบิดเกร็ง ร่วมกับมีไข้สูง หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน หรือปัสสาวะผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
โรคใดที่มักทำให้เกิดอาการปวดร้าวจากท้องไปหลัง?
โรคที่มักทำให้เกิดอาการปวดร้าวจากท้องไปหลังคือ ตับอ่อนอักเสบ นิ่วในถุงน้ำดี และนิ่วในไต เนื่องจากตำแหน่งของอวัยวะเหล่านี้อยู่ในช่องท้องส่วนบนและหลัง
อาการปวดที่เกิดจากกล้ามเนื้อกับอวัยวะภายในแตกต่างกันอย่างไร?
ปวดจากกล้ามเนื้อ มักสัมพันธ์กับท่าทาง การเคลื่อนไหว หรือการกดจุดปวดแล้วมีอาการเจ็บมากขึ้น ส่วนปวดจากอวัยวะภายในมักเป็นอาการปวดที่ลึกกว่า และไม่สัมพันธ์กับการเคลื่อนไหวร่างกาย